আত্মোপলব্ধি

(গল্প নহয়, সত্য)

ডিমাপুৰলৈ প্ৰায়েই গৈ থকা হয়৷ সিদিনাও পৰিবাৰৰ সৈতে পুৱাৰ লামডিং-তিনিচুকীয়া উজনিমুৱা পেচেঞ্জাৰখনেৰে যাত্ৰা কৰিছোঁ৷ মোৰ সোঁহাতে এজন পুৰুষ, তিনিগৰাকী মহিলা৷ আসনত চাৰিও মুখামুখিকৈ৷ কথোপকথন বাংলা ভাষাত৷ লামডিঙৰ পৰা আহি আছে৷ গন্তব্যস্থল ডিমাপুৰ৷ ডিমাপুৰৰ পুৰণি কীৰ্তিচিহ্ন চোৱাই উদ্দেশ্য৷

বাওঁহাতে পৰিবাৰ৷ তেওঁৰ কাষত নৱবিবাহিত এটা নেপালী দম্পতী৷ হালেই টেট উত্তীৰ্ণ শিক্ষক-শিক্ষয়িত্ৰী৷ কথোপকথন নেপালী ভাষাত চলিছে৷

সন্মুখত এটি শিশুৰে সৈতে দুগৰাকী কাৰবি মহিলা৷ নিজৰ ভাষাতে কথা-বতৰা পাতি আছে৷ ডিমাপুৰলৈ যাব৷

বাংলাভাষী, নেপালীভাষী, কাৰবিভাষী সহযাত্ৰীৰে পৰিৱেষ্টিত হৈ আমি যাত্ৰা কৰি আছোঁ৷ ভাৰতীয় ৰে’লৰ এখন নিচেই পৰিচিত ছবি৷

চিন্তা কৰিলোঁ... বাংলাভাষীকেইজনৰ লগত বাংলা, নেপালীভাষীকেইজনৰ লগত নেপালী আৰু কাৰবিভাষীকেইজনৰ লগত কাৰবি ভাষাত কথা পাতিব পাৰিলে তেওঁলোকৰ হৃদয়ৰ ওচৰ চপাত সহজ হ’ব আৰু কম সময়তে আত্মীয়তাও গঢ়ি উঠিব৷ ভাবৰ আদান-প্ৰদানৰ ক্ষেত্ৰত অন্য ভাষা জনাটো এটা বিৰাট প্লাছ পইণ্ট৷ সেয়ে, বহুতকেইটা ভাষা ক’ব পৰা মানুহলৈ প্ৰবল হিংসা হয়৷

গাড়ীৰ হেন্দোলনিৰ লগে লগে হালি-জালি মনে মনে এটা কথা ভাবি থাকিলোঁ... বাংলা কৈথকাসকলে বাকী দুটা ভাষা কক্সব-বুজিব পাৰেনে নোৱাৰেবা? একেদৰে, নেপালী পাতিথকাসকলে আন ভাষা দুটা জানেনে? তেনেদৰে, কাৰবি কৈথকাসকলে অন্য ভাষাকেইটা পাৰিবনে? বুজি পায়নে বাৰু? উত্তৰ পোৱাটো পিছে সম্ভৱ নহ’ল৷ কথাৰ মাজে মাজে প্ৰত্যেকেই অসমীয়া শব্দ, বাক্য প্ৰয়োগ কৰাটো হ’লে কাণত নপৰাকৈ নাথাকিল৷ মানে এইটো বুজিলোঁ, বাকী দুটা ভাষা নোৱাৰিলেও অসমীয়া তেওঁলোকে জানে৷ তাৰ প্ৰমাণ পালোঁ, যেতিয়া চুটি পথছোৱাত এসময়ত আমাৰ ভাব বিনিময় অসমীয়াতেই হ’ল৷ হিন্দী, ইংৰাজীৰ প্ৰয়োজন নহ’ল৷ 

সংযোগী ভাষা হিচাপে অসমীয়া ভাষাটোৰ ব্যৱহাৰিক গুৰুত্ব আৰু প্ৰয়োগ এনেকৈয়ে আকৌ এবাৰ উপলব্ধি হ’ল৷ কোনোবা কোনোবাই অসমীয়া ভাষাটো লুপ্ত হ’ব বুলি হৈ-চৈ কৰি থকাটো অমূলক বুলি মনতে পতিয়ন গ’লোঁ৷