শিক্ষাগুৰুৰ সৈতে জুৱাত জিকাৰ আনন্দ

(গল্প নহয়, সত্য)

এইটো অপৰাহ্নৰ বাবেইতো আমি ইমানদিনে উৎকণ্ঠিত হৃদয়েৰে প্ৰতীক্ষা কৰি আছিলোঁ! কেলেণ্ডাৰখনলৈ চাই আজিহে ভাল লাগিছে৷

বিয়লি বেলা যোৰহাটৰ পৰা ৰিজাৰ্ভড বাছেৰে মৰিয়নি জংছন পালোঁহি৷ অলপ পিছতে ট্ৰেইন আহিল৷ খালী ডবা এটাৰ দৰজা মুখত থিয় হৈ বিপুলে হাত দাঙি চিগনেল দি আহিছে৷ তিনিচুকীয়াৰ পৰা আহি আছে সি৷ তাক দেখি আমিও কিৰীলি পাৰি উঠিলোঁ৷ এই গোটেই ডবাটোৱেই আমাৰ, অৰ্থাৎ সংৰক্ষিত৷ গতিকে যিয়ে য’ত যেনেকৈ বহে, শোৱে নিজৰ কথা৷ পাৰ্টনাৰ মিলাই ল’লেই হ’ল৷

ট্ৰেইনখনে লাহে লাহে প্লে’টফৰ্ম এৰিলে৷ শিক্ষানুষ্ঠানৰ ফালৰ পৰা আমি এডুকেশ্যনেল ট্যুৰত ওলাইছোঁ৷ লক্ষ্যস্থান কলিকতা, জামছেদপুৰ, লক্ষ্ণৌ, দিল্লী, আগ্ৰা আৰু মায়ানগৰী ব’ম্বে৷ প্ৰতি বছৰে এনেকৈ নিজাববীয়াকৈ ডবা এটা লৈয়ে আমাৰ ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকল দীঘলীয়াকৈ এক্সকাৰচনত যায়৷ এইটো এটা পৰম্পৰা৷ বগিটো ৰে’লখনৰ পৰা বিচ্ছিন্ন কৰি প্লে’টফৰ্মৰ এফালে লাইনত বা য়াৰ্ডৰ সুচল ঠাইত ৰাখি থোৱা হয়৷ সেইকেইদিন ডবাতেই থকা-মেলা৷ হোটেলত খোৱা-বোৱা৷ নতুন ঠাইলৈ যাবৰ হ’লে সময়মতে নিৰ্দিষ্ট গাড়ীখনত সংযোগ কৰি দিয়ে৷ একেটা ডবাৰেই ঘূৰি-ফুৰি আহি আকৌ ঘৰ৷ এনেকুৱা আছিল ব্যৱস্থাপনা৷ এইবাৰো একেই হ’লত স্বাভাৱিকতে যাত্ৰাটো জমি উঠিল৷

ৰে’ল ভ্ৰমণৰ অভিজ্ঞতাৰে পুষ্ট আছিলোঁ বাবেই পোনেই উঠি লৈ আপাৰ বাৰ্থত নিজৰ বিছনাখন মেলি দিলোঁ৷ এই বাৰ্থটো নিজঞ্জাল৷ চপাব-কোঁচাব নালাগে৷ গতিকে পছন্দ কৰোঁ৷ একেটা কুপত থাকিল অশ্বিনী, ৰাজেন, মুকুল, ৰমেন আৰু গিৰীশ৷ কাষতে ভাবী, কৰুণাহঁত৷ গোটেইকেইটা একেখন হোষ্টেলৰে, সদায় পাই থকা স্ফূৰ্তিবাজ ল’ৰা৷

ট্ৰেইন এৰিলত সকলো চিজিল হৈ পৰিল৷ তাৰ পিছতে ভাগে ভাগে ভিন্ন ভিন্ন এক্টিভিটিজ আৰম্ভ হৈ গ’ল৷ কোনোবাই ছিটত বাগৰি আৰাম কৰিলে, কোনোবা কেইটামানে লগ হৈ আড্ডা পিটিলে, চিঞৰি চিঞৰি কোৰাচ গালে, ছোৱালী দেখি উকিয়ালে, দাৰ্শনিকৰ দৃষ্টিৰে কোনোবাই আকৌ খিৰিকীৰ ৰেলিঙেৰে বাহিৰ চোৱাত নিমগ্ন হ’ল৷

কাৰ্ডজাপ বেগৰ পৰা উলিয়াই কৰুণাই মোলৈ ইংগিত এটা দিলে৷ লগে লগে জাঁপ মাৰি ওপৰৰ পৰা নামি এটা ছিট অধিকাৰ কৰি পেলালোঁ৷ টুৱেণ্টি নাইন আৰম্ভ হৈ গ’ল৷ চলন্ত ট্ৰেইনত হালি-জালি তাচ খেলাৰ বেলেগ এটা মজা আছে৷

তত্ত্বাৱধায়ক শিক্ষকসকলৰ সৈতে মেকানিকেলৰ মুৰব্বী বি.জি. ছাৰো ডবাটোত উঠিছিল৷ দেখি প্ৰথমে অলপমান চিন্তাতে পৰিছিলোঁ৷ পিছতহে গম পালোঁ, ছাৰ ভ্ৰমণত নাযায়, গুৱাহাটীত ব্ৰডগজত উঠালৈকে আমাক লগ দিব৷ ‘ঠিকেই আছে তেনেহ’লে, বাছিলোঁ৷’ …ইস্কাপনৰ টেক্কাটো গাৰ জোৰেৰে বাকীকেইটা কাৰ্ডৰ ওপৰত মাৰি নিজকে নিজে কৈ উঠিলোঁ৷

ৰঙা-ক’লাৰ খেলখনে গতি লাভ কৰিব ধৰিলে৷ তেনেকুৱাতে সিফালৰ পৰা ছাৰ আহি সন্মুখতে ওলাল৷ সেমেনা-সেমেনি আৰম্ভ হৈ গ’ল৷ হাতে হাতে লৈ থকা তাচপাতবোৰ লুকুওৱাৰ বৃথা প্ৰচেষ্টা কিছুমান চলিব লাগিল৷ হাজাৰ হওক আমাৰ এইচ.অ’.ডি.৷ এনেয়ে হ’লে বেধুম গালি খালোঁহেঁতেন যদিও আজি দেখোন ছাৰেও বিপৰীত প্ৰতিক্রিয়াহে দেখুৱালে! চশমাযোৰ খুলি হাতত লৈ মোলায়েম সুৰত কৈ উঠিল, ‘খেলা খেলা৷ ময়ো খেলিম৷’

ছাৰেও চাগৈ অথনিৰে পৰা এনেকুৱা গ্ৰুপ এটাই বিচাৰি আছিল৷ অনুমতি পাই ল’ৰাহঁতৰ উৎসাহ ফিৰি আহিল৷ ছাৰে সুধিলে, ‘কি খেলিছা? ৰামী খেলোঁ দিয়া৷ জানা নহয়?’

ক’বলৈহে পালে, কৰুণাই বেগ খুঁচৰি টপকৈ আৰু এযোৰ কাৰ্ড উলিয়াই আনিলে৷ ছাৰে ক’লে, ‘এনেয়ে নহ’ব দেই৷ এটকা পাৰ পইণ্ট খেলিম৷ প্ৰথমবাৰ ট্ৰায়েল, তাৰ পিছৰ পৰা হিচাপ-কিতাপ চলিব৷ ঠিক আছে?’

‘হ’ব ছাৰ৷’ ল’ৰাহঁতৰ সদৰ্থক উত্তৰ৷ বাহিৰলৈ ওলাইছে যেতিয়া হাতত ধন-বিত কিছু হ’লেও মজুত আছেই৷ গতিকে পৰোৱাই কিহৰ? দুটকা গ’লেই যেনিবা, কি আহে-যায়?

নামনিৰ দিশে ধাৱমান ট্ৰেইনখন ফৰকাটিংমান পাইছিলগৈ৷ লাহে লাহে বেলিও পৰিছিল৷ ডবাৰ ভিতৰৰ লাইটবোৰ এটা-দুটাকৈ জ্বলি উঠিছিল৷ পেণ্ট্ৰি কাৰত সকলোৰে বাবে ৰাতিৰ আহাৰৰ অৰ্ডাৰ দিয়া হৈ গৈছিল৷ সেইবোৰ কামৰ দায়িত্ব জি.এছ. বিপুল আৰু এ.জি.এছ. ৰূপকৰ৷ গতিকে মূৰ ঘমাবলৈ নাই৷ খোৱাৰ খৰছ অৱশ্যে নিজা নিজা৷ সেইটোহে চিন্তনীয়৷

আহি আহি নিশা আঠমান বজাত ডিফু ষ্টেছনত গাড়ীখন ৰ’ল৷ প্লে’টফৰ্মত দেউতাই লগ ধৰিবলৈ আহিছিল৷ ল’ৰা বাহিৰলৈ যাব৷ ৰামী খেলখনৰো ডিফুৰ প্লে’টফৰ্ম সোমাওঁতেই অন্ত পেলোৱা হ’ল৷ কাৰণ পেণ্ট্ৰি কাৰৰ মানুহে ইয়াতে ভাত লৈ অহাৰ কথা আছিল৷

কৰুণাই কাৰ্ডখিনি সামৰি-সুতৰি বেগত সুমুৱালে৷ পিছত আকৌ লাগিব৷ ছাৰো উঠি গ’ল নিজৰ ছিটলৈ৷

সিদিনা মোৰ পাত ভাল লাগিছিল৷ চিকু পাবলৈ সৰহপৰ ৰ’ব লগা নহৈছিলেই৷ ইয়াকেই বোলে ‘লাকে ফেভাৰ কৰা’৷ খেলৰ সমাপ্তিত হিচাপ কৰি পালোঁ, ডিফু পোৱাৰ আগতেই ভাতৰ খৰছটো মজাৰছে ওলাই গৈছে৷ আনহাতে, মুখমণ্ডলত ধৰা পৰা ভাবটো দেখিয়ে বুজিছিলোঁ, বি.জি. ছাৰ বেয়াকৈ হাৰিল৷